Baking Soda, Baking Powder, Yeast ကြာၿခားခ်က္ေလးေတြေၿပာၿပေပးပါတဲ႔....
သိသေလာက္ရွင္းၿပရရင္ Baking Soda နဲ႔ Baking Powder က Chemical Leavening agent လုိ႔ေခၚတဲ႔ ပြတက္ေစေသာ ပစၥည္းေတြပါ။ တကယ္ေတာ႔ မုန္႔ပြတက္တယ္ဆိုတဲ႔ သေဘာက ဒီလုိပါ။ baking powder/ baking soda ေတြဟာ အစိုဓာတ္တစ္မ်ိဳးမ်ိဳဴးၿဖစ္ေစ အပူဓာတ္နဲ႔ၿဖစ္ေစ ေတြ႔တာနဲ႔ ေလပူေဖာင္းအေသးေလးေတြ စတင္ထုတ္ေပးပါတယ္။ အဲဒီေလပူေဖာင္းေလးေတြဟာ Oven ထဲေရာက္လာတာနဲ႔ အပူေၾကာင္႔ပြတက္ၿပီး မုန္႔ႏွစ္ေတြကိုပါ တစ္ပါတည္း တြန္းတင္ေပးသြားပါတယ္။ ဒါက မုန္႔ပြတက္တဲ႔ သေဘာတရားအေၿခခံပါ။
Baking Powder မွာ Sodium Bi-carbonate နဲ႔ acid phosphate ပါ၀င္ပါတယ္။ အက္ဆစ္နဲ႔ baking soda လုိ႔ပဲ အလြယ္ေခၚၾကပါစို႔။ ဆိုဒါနဲ႔ အက္ဆစ္နဲ႔ ဓာတ္ၿပဳမွဳၿဖစ္ၿပီး အေပၚကေၿပာထားတဲ႔ အေၿခအေနမွာ မုန္႔ပြတက္ေစတာပါ။
Baking Soda က်ေတာ႔ ဘာအက္ဆစ္ဓာတ္မွ မပါတဲ႔အတြက္ သူ႔ကိုသံုးရင္ ဓာတ္ၿပဳမွဳၿဖစ္ေစရန္အတြက္ အက္ဆစ္ဓာတ္ပါေအာင္ ထည္႔ေပးရပါတယ္။ ဒီလုိထည္႔ေပးၿခင္းၿဖင္႔ ဓာတ္ၿပဳမွဳၿဖစ္ေစသလုိ baking soda ရဲ႔ အရသာကိုလည္း ေလ်ာ႔ေစပါတယ္။ ဆိုဒါအသံုးမ်ားရင္ ၿဖစ္တတ္တဲ႔ အရသာကို ဆိုလိုပါတယ္။ ပံုမွန္အားၿဖင္႔ baking Soda ဟာ Baking Powder ထက္ ၂ ဆ သို႔မဟုတ္ ၃ ဆေလာက္ပိုၿပင္းပါတယ္။ ဒါ႔ေၾကာင္႔ baking Soda ကို baking powder နဲ႔ အစားထုိးမယ္ဆိုရင္ ၂ ဆ သုိ႔ ၃ ဆ ေလာက္ထည္႔ေပးရပါတယ္။
Yeast ကေတာ႔ Biological leavening agent ပါ။ ေပါင္မုန္႔လုပ္ရာမွာ သံုးပါတယ္။ Fermentation ကိုအေၿခခံၿပီး ပြတက္ေစတာပါ။
ဒါေတြကေတာ႔ ကြ်န္မေလ႔လာသိရွိသေလာက္နဲ႔ ေက်ာင္းမွာသင္ခဲ႔ရသမွ်ေတြပါ။ တစ္ခ်ိဳ႔ဟာေတြကို ဗမာလုိ အတိအက်ဘာသာၿပန္လုိ႔အဆင္မေၿပတာေၾကာင္႔ အဂၤလိပ္စာလံုးမ်ားအတိုင္းပဲထားတာကို နားလည္ေစခ်င္ပါတယ္။
Ref : http://chemistry.about.com/od/foodchemistryfaqs/f/powdersoda.htm
http://www.sheknows.com/food-and-recipes/articles/1023435/baking-101-leavening-agents
BITC Lecture Notes.
Photos courtesy of Google image